Inspekcja handlowa

Cześć, dzisiaj poruszymy temat Inspekcji Handlowej – czyli kolejnego organu obok Inspekcji Sanitarnej, który może skontrolować działalności związane z żywnością. Zgodnie z ustawą z dnia 15 grudnia 2000r o Inspekcji handlowej: Inspekcja handlowa jest wyspecjalizowanym organem kontroli powołanym do ochrony interesów i praw konsumentów oraz interesów gospodarczych państwa.

Zakres obowiązków Inspekcji Handlowej można znaleźć w wyżej wymienionej ustawie. W przypadku gastronomii jej zadania to między innymi kontrola produktów znajdujących się w obrocie handlowym lub przeznaczonych do wprowadzenia do takiego obrotu, w tym w zakresie oznakowania i zafałszowań, oraz kontrola usług.

Przedsiębiorco pamiętaj! Jako przedsiębiorca produkujący lub przygotowujący żywność obok Inspekcji Sanitarnej (potocznie nazywanej sanepidem) musisz mieć na uwadze kontrolę z Inspekcji Handlowej.

Kto podlega kontroli Inspekcji Handlowej?

Gastronomie (restauracje, cateringi – te serwujące diety pudełkowe i te przygotowujące żywność dla szkół, żłobków czy szpitali, kawiarnie, pizzerie, kebaby, cukiernie, bary, lodziarnie, food trucki, przyczepy gastronomiczne i inne)
Zakłady produkcyjne (mięsne, wytwórnie serów, słodyczy itd.)
Sklepy (spożywcze, monopolowe, mięsne, warzywniaki, rybne itd.)
I inne firmy zarówno z branży żywieniowej jak i innych. My oczywiście skupimy się na części związanej z żywnością.

Co kontroluje Inspekcja Handlowa?

Państwowa Inspekcja Handlowa może:

pobierać próbki do badań laboratoryjnych lub do poddania ich ocenie organoleptyczne, czyli może sprawdzić wyliczone wartości odżywcze lub czy np. wołowina 100% to tylko wołowina
kontrolować Twoich pracowników! Może poprosić o pokazanie dowodów osobistych i sprawdzenia czy Jan Kowalski to rzeczywiście on.
Dodatkowo może kontrolować personel poprzez sprawdzenie jak obsługują klienta np. czy wydają paragony
Przejść się po całym Twoim punkcie (zakładzie, restauracji), może zajrzeć nawet do środków transportu
Skontrolować Twoje procedury, które panują w firmie
Obejrzeć cały proces produkcji i przygotowania potraw
Mogą zabezpieczyć dowody, artykuły spożywcze lub inne produkty (np. do kontaktu z żywnością – butelki, opakowania)
Mogą kontrolować wszystkie dokumenty

Czy Inspekcja handlowa zawiadamia o swojej kontroli?

Tak i nie. Inspekcja może zawiadomić przedsiębiorcę (zazwyczaj podczas rutynowych kontroli). Zawiadomienie o zamiarze wszczęcia kontroli odbywa się zazwyczaj listownie. Po odebraniu zawiadomienia kontrola może rozpocząć się nie wcześniej niż po upływie 7 dni i nie później niż przed upływem 30 dni od dnia doręczenia zawiadomienia. Oczywiście są wyjątkowe sytuacje w których kontrola przyjdzie wcześniej niż po 7 dniach.

Kiedy Inspekcja Handlowa nie zawiadamia o kontroli?

Inspekcja handlowa może nie powiadomić Cię o kontroli. Dlaczego i w jakim przypadku? Jednym z nich jest zgłoszenie o bezpośrednim zagrożeniu życia, zdrowia lub środowiska naturalnego. Ewentualnie kiedy doręczenie zawiadomienia było utrudnione i nie doszło do skutku (nie odbieranie listów nie wchodzi w grę). Niektórzy mylnie twierdzą, że jak nie odbiorą listu to Inspekcja Handlowa czy inna np. Sanitarna nie przyjdzie – SĄ W BŁĘDZIE!

Czy przy kontroli Inspekcji Handlowej musi być obecna osoba kontrolowana?

Nie jest to zawsze wymagane. Taka kontrola może odbyć się bez obecności osoby kontrolowane. Kiedy? Kiedy Inspekcja Handlowa przeprowadza kontrole, ponieważ jest uzasadnione bezpośrednie zagrożenie życia, zdrowia lub środowiska naturalnego. Czyli Inspekcja dostała zgłoszenie, że coś jest u Ciebie nie tak. Ty jako przedsiębiorca jesteś na wyjeździe. Pracownik musi w takim przypadku przyjąć Inspekcję. A co z kontrolami zapowiedzianymi? Prz zapowiedzianej kontroli nie musi być osoby kontrolowanej tylko osoba przez niego upoważniona

Jak wygląda kontrola Inspekcji Handlowej?

Po przyjściu do Twojej firmy pracownik, który będzie Cię kontrolował musi pokazać swoją legitymację. Powinien mieć też upoważnienie do przeprowadzenia kontroli. Już na początku możesz poznać przewidziany termin zakończenia kontroli oraz co i jakie obszary będą kontrolowane. Na koniec kontroli jest sporządzany protokół.

Jakie dokumenty przygotować podczas kontroli Inspekcji Handlowej?

Generalnie Inspekcja Handlowa może chcieć od Ciebie WSZYSTKIEGO. O tym co będzie potrzebować na pewno Cię poinformuje. Zwróć jednak szczególną uwagę na posiadanie dokumentów związanych z działalnością – umowy najmu lub akt własności budynku, dowody dostaw (faktury i inne), orzeczeń do celów sanitarno-epidemiologicznych pracowników, koncesji na alkohol, zgody np. na ogródek, papierów związanych z zatrudnieniem pracowników. Pamiętaj, że Inspekcja Handlowa może poprosić pracownika o wylegitymowanie się.

Za co można dostać mandat od Inspekcji Handlowej?

• Nie masz cen w widocznym miejscu
• Produkujesz i sprzedajesz towary bez oznaczeń
• Nie piszesz prawdy w menu – kebab z baraniną nie ma baraniny, a ser Feta to nie Feta tylko ser typu sałatkowego
• Brak informacji o wykazie składników i alergenach w restauracji
• Nie masz w miejscu sprzedaży informacji o szkodliwości spożycia alkoholu
• Kontrola magazynowanej żywności (daty ważności – czyli czy produkty nie są przeterminowane)
• Może też skontrolować warunki przechowywania – czy surowiec jest oddzielnie magazynowany z wyrobem gotowym
• Czystość całego zakładu – czy nie jest brudno, czy podłogi, blaty i maszyny są czyste
• Podrabiasz jakiś produkt

Jakie kary może dać Inspekcja handlowa i jaka jest wysokość mandatów?

Jeśli Inspekcja handlowa znajdzie u Ciebie nieprawidłowość i zgodnie z jej zaleceniami powinieneś ją naprawić, a tego nie zrobisz możesz dostać mandat do 5000 tys. złotych. W przypadku kiedy usuwasz dowody Twojego wykroczenia lub produkty zabezpieczone podczas kontroli możesz zostać obciążony karą nawet do 360 stawek dziennych. Taka sama kara czeka Cię na przykład w przypadku kiedy nie wycofasz produktu rolno-spożywczego, który został zakwestionowany podczas kontroli, na przykład uznany został za zafałszowany.

Co jeśli nie zgodzisz się na kontrolę lub ją utrudnia? Możesz dostać mandat w wysokości do 5000 tysięcy zł. lub nawet karę aresztu do 30 dni.

Towary, które są niewłaściwie oznakowane to kara w wysokości maksymalnie 500 zł. Pamiętaj, że nie dotyczy to tylko zakładów produkcyjnych wprowadzających na rynek produkt ale i gastronomii. Prowadzisz catering z dietą pudełkową i znakujesz swoje zestawy lub jesteś producentem lodów i zapomnisz o odpowiednim oznakowaniu swoich kuwet – pamiętaj może Cię to kosztować mandat. Brak wykazu składników alergennych to również mandat w wysokości min. 500 zł. O znakowaniu swoich wyrobów pisaliśmy tutaj.

Co jeśli nie masz podanych cen? Można dostać karę maksymalnie do 20 tysięcy złotych!

Inspekcja Handlowa to zaraz obok  Inspekcji Sanitarnej organ, który może Cię skontrolować i nałożyć na Ciebie mandat. Dlatego tak się stresujesz na samą myśl wszczęcia kontroli. Często przyczyną dostania mandatu jest nieświadomość i nieznajomość prawa. Pamiętaj, że jeśli nie masz nic do ukrycia nie masz co stresować się wizytą urzędnika. Jeśli macie jakieś pytania piszcie do nas.

A dla ciekawskich akty prawne do poczytania!

• ustawa z dnia 15 grudnia 2000 r. o Inspekcji Handlowej (tekst jednolity: Dz. U. z 2017 r., poz. 1063 ze zm.),
• ustawa z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (tekst jednolity: Dz. U. z 2017 r., poz. 1257 ze zm.),
• rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 26 lipca 2001 r. w sprawie zasad organizacji wojewódzkich inspektoratów Inspekcji Handlowej (Dz. U. Nr 81, poz. 879),
• rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 września 2015 r. w sprawie organów uprawnionych obok Policji do prowadzenia dochodzeń oraz organów uprawnionych do wnoszenia i popierania oskarżenia przed sądem pierwszej instancji w sprawach, w których prowadzono dochodzenie, jak również zakresu spraw zleconych tym organom (Dz. U.z 2015 r., poz. 1725).
• rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 5 marca 2002 r. w sprawie sposobu współdziałania organów Inspekcji Handlowej z powiatowym (miejskim) rzecznikiem konsumentów, organami administracji rządowej i samorządowej, organami kontroli oraz organizacjami pozarządowymi reprezentującymi interesy konsumentów (Dz. U. z 2002, Nr 24, poz. 243),
• rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 27 kwietnia 2012 r. w sprawie szczegółowego trybu pobierania i badania próbek produktów przez organy Inspekcji Handlowej (Dz. U. z 2012  poz. 496),
• rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 2 sierpnia 2001 r. w sprawie list rzeczoznawców do spraw jakości produktów lub usług (Dz. U. 2001, Nr 85, poz. 931),
• rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 8 kwietnia 2003 r. w sprawie nadania inspektorom Inspekcji Handlowej uprawnień do nakładania grzywien w drodze mandatu karnego (Dz. U. Nr 63, poz. 587 ze zm.),
• rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 6 lipca 2017 r. w sprawie określenia regulaminu organizacji i działania stałych sądów polubownych przy wojewódzkich inspektorach inspekcji handlowej (Dz. U. z 2017, poz. 1356),